برای صرفهجویی در مصرف برق تنها استفاده از لامپهای کم‌مصرف کافی نیست بلکه نگاه مهندسی می‌‌گوید در انتخاب لامپ‌ها، تعداد آنها و طراحی روشنایی اتاق‌ها و محوطه نیز محاسباتی باید صورت بگیرد. تغییر فرهنگ مصرف برق در سال‌های اخیر و تجمل‌‌گرایی رونق لوسترهای بزرگ و انواع نورپردازی‌های هالوژنها رنگارنگ را موجب شده است. آخرین فرآورده این رویکرد نیز نورپردازی نمای ساختمان‌ها است؛ پدیده‌ای نو برای فروش آپارتمان‌ها که با توجه به میزان بالای مصرف برق در کشور، نشان از نبود آگاهی از مسئولیت‌های شهروندی دارد.
انتخاب لامپهای مناسب
در ابتدا تنها لامپهای تنگستنی بودند و مصرف کمتر به معنی خاموش کردن لامپهای اضافی بود. بعدازآن لامپهای فلورسنتی به بازار آمدند با اشکال پیچ‌درپیچ و در نظر بسیاری نه‌چندان زیبا که البته در بسیاری از خانه‌ها جای خود را باز کردند. به یمن بهره‌گیری از این لامپ‌ها ارتباط پیک مصرف و سیستم‌های روشنایی کمتر شده است اما این سیستم ها امروز در مقایسه با لامپهای LED، CFL و SLD دیگر کم‌مصرف به‌حساب نمی‌آید. استفاده از لامپهای CFL حدود 75 درصد صرفهجویی در مصرف برق را به همراه دارد و علاوه بر نوری بهینه‌تر و زیباتر عمری برابر 7 تا 10 سال برای ساکنین خواهد داشت. در زیر نور این لامپ‌ها رنگ اجسام بهتر نشان داده میشود زیرا فرکانس‌های نوری کوتاه‌تری را ساطع می‌کند البته مشکل آنها انتشار سرب در صورت شکسته شده است اما درزمانی که این اتفاق نیفتاده باشد هیچ مشکل زیست‌محیطی ایجاد نمی‌کند.
لامپهای هالوژنی نوع دیگری از لامپهای کم‌مصرف است که بیشتر برای مصارف زیبایی و نورپردازی استفاده میشود. این لامپ‌ها 25 درصد کمتر از لامپهای تنگستنی و التهابی برق مصرف می‌کنند و نور زیبایی را برای مصرف‌کننده به ارمغان می‌آورند البته عمر کوتاهی دارند و بین 1 تا 2 سال کار می‌کنند.
لامپهای LED انرژی کمتری نسبت به CFL مصرف می‌کنند اما این اختلاف بسیار ناچیز است اما آنچه تفاوت مزیت این لامپ محسوب میشود عمر بسیار طولانی آن است به‌گونه‌ای که در نمونه‌های با کیفیت تا 35 هزار ساعت عمر می‌کنند. در مقایسه با لامپهای فلورسنتی نور بسیار بهتر را ساطع می‌کنند البته هنگامی‌که صحبت از نورپردازی میشود لامپهای CFL و هالوژنی گوی رقابت را از رقیب خود می‌ربایند.
لامپهای LED انرژی کمتری نسبت به CFL مصرف می‌کنند اما این اختلاف بسیار ناچیز است اما آنچه تفاوت مزیت این لامپ محسوب میشود عمر بسیار طولانی آن است به‌گونه‌ای که در نمونه‌های با کیفیت تا 35 هزار ساعت عمر می‌کنند. در مقایسه با لامپهای فلورسنتی نور بسیار بهتر را ساطع می‌کنند البته هنگامی‌که صحبت از نورپردازی میشود لامپهای CFL و هالوژنی گوی رقابت را از رقیب خود می‌ربایند.
لامپهای SLD نیز که نسل جدیدتر لامپهای LED هستند به‌تازگی در بازار ایران وارد شده‌اند. مزیت آنها در این است که کیفیت نور آنها به مروز زمان کم نمی‌شود.دامنه نوردهی و بازدهی بهتر نوری نسبت به LED از مزیت‌های این نوع لامپ‌هاست. عمر لامپهای SLD از LED بیشتر است و تا 50 هزار ساعت عمر مفید دارند.
انتخاب یک لامپ مناسب ازاین‌رو اهمیت دارد که منازل مسکونی به‌صورت متوسط 30 لامپ مصرف میشود که همین دلیل انتخاب لامپ تنها منحصر به قیمت خود لامپ‌ها نمی شود بلکه به گفته برخی از واردکنندگان این لامپهای فوق کم‌مصرف هزینه‌های صورت گرفته در عرض 6 ماه بازخواهد گشت گرچه در نظر بسیاری هزینه اولیه لامپهای LED بسیار بالاست و حتی تا 80 هزار تومان نیز بالا می‌رود. بنابراین انتخاب درست لامپ و تعداد آنها بر قبوض پرداختی برق هرماه تأثیر مستقیم می‌گذارد.
حمام و دستشویی
استراتژی نورپردازی اتاق به اتاق خانه را از حمام و دستشویی آغاز می‌کنیم. معمولاً برای این قسمت از خانه نور آرامی پیشنهاد میشود اما انتخاب لامپی که رنگ‌ها را کاملاً مشخص کند برای جلوی آینه جایی که اصلاح و آرایش صورت می‌گیرد، ضروری است. انتخاب‌های زیادی در اینجا وجود دارد که هیچ‌کدام آنها لامپهای تنگستن زینتی که امروز در بازار هم زیاد شده است، نیست زیرا این لامپ‌ها به گذشته تعلق دارند. نوری که مستقیم به سمت صورت می‌تابد باعث ایجاد سایه‌روشن میشود و تصاویر را تغییر می‌دهند. بهتر است در اینجا از چراغ‌های COB و یا CFL توکار استفاده شود به دو دلیل؛ نخست اینکه نور ملایمی دارند و رنگ اجسام را هم به‌خوبی منعکس می‌کنند و دیگر اینکه محیط مرطوب و خیس مشکلی برای آنها ایجاد نمی‌کند. نکته مهم این است که گرما عمر لامپهای LED را کم می‌کند، به همین دلیل اگر هم در اینجا از لامپهای LED توکار استفاده می‌کنید بهتر است نسبت به کیفیت آن اطمینان حاصل کنید. برخی از LEDها رنگ‌ها را بهتر از انواع دیگر بازتاب می‌دهند بنابراین بهتر است در انتخاب این لامپ‌ها مطالعات اولیه صورت گرفته باشد.
استراتژی نورپردازی اتاق به اتاق خانه را از حمام و دستشویی آغاز می‌کنیم. معمولاً برای این قسمت از خانه نور آرامی پیشنهاد میشود اما انتخاب لامپی که رنگ‌ها را کاملاً مشخص کند برای جلوی آینه جایی که اصلاح و آرایش صورت می‌گیرد، ضروری است. انتخاب‌های زیادی در اینجا وجود دارد که هیچ‌کدام آنها لامپهای تنگستن زینتی که امروز در بازار هم زیاد شده است، نیست زیرا این لامپ‌ها به گذشته تعلق دارند. نوری که مستقیم به سمت صورت می‌تابد باعث ایجاد سایه‌روشن میشود و تصاویر را تغییر می‌دهند. بهتر است در اینجا از چراغ‌های COB و یا CFL توکار استفاده شود به دو دلیل؛ نخست اینکه نور ملایمی دارند و رنگ اجسام را هم به‌خوبی منعکس می‌کنند و دیگر اینکه محیط مرطوب و خیس مشکلی برای آنها ایجاد نمی‌کند. نکته مهم این است که گرما عمر لامپهای LED را کم می‌کند، به همین دلیل اگر هم در اینجا از لامپهای LED توکار استفاده می‌کنید بهتر است نسبت به کیفیت آن اطمینان حاصل کنید. برخی از LEDها رنگ‌ها را بهتر از انواع دیگر بازتاب می‌دهند بنابراین بهتر است در انتخاب این لامپ‌ها مطالعات اولیه صورت گرفته باشد.
اتاق‌های خواب
نکته اصلی در نورپردازی اتاق‌های خواب القای حس آرامش است. در اینجا رنگ‌های گرم باید استفاده شود. چند لامپ 60 وات LED خورشیدی در ارتفاعی بالاتر از تخت خواب که به دایمر نیز مجهز باشد جوابگوی نیازهای اتاق‌های خواب است. برای القای حس آرامش بهتر است نور از بالا به‌صورت نتابد بلکه نورهای غیرمستقیم از کناره‌ها مناسب‌تر است. شاید شما ازجمله کسانی هستید که قبل از خواب به مطالعه می‌پردازید؛ چراغ‌های کوچک مطالعه با دامنه نور کم که بالای تخت نصب‌شده باشد، جوابگوی مطالعه شما خواهد بود.
نکته اصلی در نورپردازی اتاق‌های خواب القای حس آرامش است. در اینجا رنگ‌های گرم باید استفاده شود. چند لامپ 60 وات LED خورشیدی در ارتفاعی بالاتر از تخت خواب که به دایمر نیز مجهز باشد جوابگوی نیازهای اتاق‌های خواب است. برای القای حس آرامش بهتر است نور از بالا به‌صورت نتابد بلکه نورهای غیرمستقیم از کناره‌ها مناسب‌تر است. شاید شما ازجمله کسانی هستید که قبل از خواب به مطالعه می‌پردازید؛ چراغ‌های کوچک مطالعه با دامنه نور کم که بالای تخت نصب‌شده باشد، جوابگوی مطالعه شما خواهد بود.
برای اتاق‌خواب کودکان بهتر است از لامپهای جدید SLD استفاده کنید زیرا نمونه‌های دیگر ممکن است در صورت شکستن سرب و یا منیزیم به‌جا بگذارد که برای سلامتی کودکان بسیار مضر است.
اتاق پذیرایی
بیشترین فعالیت‌های خانواده در اتاق‌ها پذیرایی صورت می‌گیرد به همین دلیل استراتژی‌های نورپردازی آن پیچیده‌تر از دیگر قسمت‌های خانه است. به‌جز نورپردازی‌های استاندارد از سقف و یا دیوارها که نور عمومی اتاق را فراهم می‌کنند برای میز ناهارخوری نیز و یا سایر قسمت ها می‌توان نور مناسب موضعی تدارک دید. برای نور عمومی از سقف نیز می‌توان از لامپهای کم‌مصرف استفاده کرد. معمولاً 4 لامپ 60 وات به همراه لامپهای کناری روشنایی کافی برای پذیرایی را فراهم می‌کنند. البته آنچه اهمیت دارد نوری ثابت است که چشم‌ها را نیز خسته نکند به همین دلیل استفاده از لامپهای LED برای این فضا پیشنهاد میشود. راهکارهایی مانند لوسترهای شیشه‌ای می‌تواند تأثیر نور را بیشتر کرده و از این طریق در مصرف برق صرفهجویی صورت بگیرد. همچنین تلفیقی از نورهای سرد و گرم برای پذیرایی مناسب است تا هم فضای گرم و آرامش بخشی ایجاد شود و هم رنگ و شکل اشیا کاملاً مشخص باشد.
بیشترین فعالیت‌های خانواده در اتاق‌ها پذیرایی صورت می‌گیرد به همین دلیل استراتژی‌های نورپردازی آن پیچیده‌تر از دیگر قسمت‌های خانه است. به‌جز نورپردازی‌های استاندارد از سقف و یا دیوارها که نور عمومی اتاق را فراهم می‌کنند برای میز ناهارخوری نیز و یا سایر قسمت ها می‌توان نور مناسب موضعی تدارک دید. برای نور عمومی از سقف نیز می‌توان از لامپهای کم‌مصرف استفاده کرد. معمولاً 4 لامپ 60 وات به همراه لامپهای کناری روشنایی کافی برای پذیرایی را فراهم می‌کنند. البته آنچه اهمیت دارد نوری ثابت است که چشم‌ها را نیز خسته نکند به همین دلیل استفاده از لامپهای LED برای این فضا پیشنهاد میشود. راهکارهایی مانند لوسترهای شیشه‌ای می‌تواند تأثیر نور را بیشتر کرده و از این طریق در مصرف برق صرفهجویی صورت بگیرد. همچنین تلفیقی از نورهای سرد و گرم برای پذیرایی مناسب است تا هم فضای گرم و آرامش بخشی ایجاد شود و هم رنگ و شکل اشیا کاملاً مشخص باشد.
به جز این نورپردازی‌های عمومی نورپردازی‌های زینتی مانند هالوژنها و LEDهای کوچک برای روی پیشخوان آشپزخانه صورت می‌گیرد. در اینجا بهتر است به‌جای چراغ‌های هالوژن از LEDهای کوچک استفاده شود که هم عمر بیشتر دارند و هم انرژی کمتری مصرف می‌کنند. آنها همچنین می‌توانند نور را به قسمت‌های ویژه‌ای مانند آثار تزئینی و هنری بتابانند تا پذیرایی نمای بهتر پیدا کند. برای نور میز ناهارخوری بهتر است از نور گرم LED حدود 60 وات استفاده شود تا هم محیط آرامش بخشی ایجاد کند و هم با این نور تشخیص رنگ غذاها بهتر صورت گیرد.
برای راهروها و پله‌ها بهتر است از نور سفید CFL استفاده شود که راه برای ساکنان مشخص و واضح باشد. در اینجا لازم نیست تعداد زیادی لامپ استفاده شود و شاید یک و یا دو لامپ کافی باشد.
آشپزخانه
برخی آشپزخانه را مهم‌ترین قسمت خانه می‌دانند. دایمرها امکان تغییر نور را ایجاد می‌کند که در LEDها و هالوژن‌های بالای پیشخوان مورداستفاده دارد به‌این‌ترتیب به‌اندازه ساکنان حاضر در آشپزخانه این سیستم تغییر و تنظیم میشود. همچنین در آشپزخانه‌هایی که میز غذاخوری در آنجا قرارگرفته است برای صرف شام می‌توان نور گرم LED استفاده کرد.
برخی آشپزخانه را مهم‌ترین قسمت خانه می‌دانند. دایمرها امکان تغییر نور را ایجاد می‌کند که در LEDها و هالوژن‌های بالای پیشخوان مورداستفاده دارد به‌این‌ترتیب به‌اندازه ساکنان حاضر در آشپزخانه این سیستم تغییر و تنظیم میشود. همچنین در آشپزخانه‌هایی که میز غذاخوری در آنجا قرارگرفته است برای صرف شام می‌توان نور گرم LED استفاده کرد.
منبع: پیام ساختمان